Kürdistan’da yeni dönem: Yeni Başbakan Mesrur Barzani’den beklentiler neler? Türkçe Bas 2019/06/24
- Ruken Hatun Turhallı
- 8 Eki 2020
- 7 dakikada okunur

Kürdistan’da yeni dönem: Yeni Başbakan Mesrur Barzani’den beklentiler neler? Türkçe Bas 2019/06/24 - 10:40 Rapor
Ruken Hatun Turhallı BasNews- Kürdistan Bölgesi’nde geçtiğimiz hafta Başbakan Neçirvan Barzani Kürdistan Başkanı, Kürdistan Güvenlik Müsteşarı Mesrur Barzani ise Başbakan seçildi. Kürdistan siyasetinde kuşak ve aktör değişimi yaşanırken bu değişimin bölgeyi nasıl etkileyeceği konuşuluyor. Yeni hükümeti kurmakla görevlendirilen Başbakan Mesrur Barzani, babası gibi genç yaşta Peşmerge oldu. ve Gulan (Mayıs) Devrimi’ne katıldı. 1988 yılında Irak rejimine karşı geliştirilen Xakurk Destanı’nın en etkili ismi oldu. 1991 Mart ayında Raperin’e (Ayaklanma) katıldı. 1997 yılında Washington’daki Amerikan Üniversitesi Uluslararası Çalışmalar Bölümü’nden mezun oldu. Aynı üniversitede Barış ve Krizlerin Çözümü alanında yüksek lisans yaptı. 1998 yılında Kürdistan’a döndü. PDK’nin 12’nci Kongresi’nde Parti Meclisi’ne seçildi. 1998 yılında Kürdistan Savunma Ajansı Genel Müdürü oldu. 2010’da PDK’nin 13’üncü Kongresi’nde oybirliğiyle Politbüro Üyeliği’ne seçildi. 2012 yılında Kürdistan Güvenlik Konseyi Başkanı oldu. Duhok’taki Amerikan Üniversitesi’nin kurucusu ve mütevelli heyeti başkanıdır. Kürdistan ve bölge genelinde IŞİD terör örgütü ile mücadelede aktif ve etkili katılımı oldu, Peşmerge’yle cephede doğrudan yer aldı. Bölgesel ve uluslararası düzeyde kapsamlı ilişkiler geliştirdi, Kürdistan’ın kapsamlı ilişkiler geliştirmesinde önemli rolü oldu. 25 Eylül 2017’deki Kürdistan bağımsızlık referandumunun gerçekleştirilmesinde etkili rol oynadı. O dönem yoğun diplomatik temaslarda bulundu. Peşmergelikten siyasete uzun bir mücadelenin ardından Kürdistan’ın yeni Başbakanı seçilen Mesrur Barzani’yi Kürdistan’daki siyasetçilere sorduk. “Mesrur Barzani'yi nasıl görüyorsunuz ve beklentileriniz nelerdir?” sorusuna siyasetçilerin ortak cevabı şu oldu: “Genç, dinamik ve büyük başarılara imza atacak birisi.” Siyasetçilerin Mesrur Barzani’den beklentisi ise şu: “Ulusal ordu, ulusal birlik, yolsuzlukla mücadele, yerel üretimin arttırılması için yerel projelerin geliştirilmesi.” “Adaletin eşitlenebilmesi için yargı bağımsızlığını sağlaması gerekir” Kürt siyasetçi ve yazar Mahmud Osman: "Sayın Mesrur Barzani'ye mesajım öncelikle şu, Kürdistan'daki Peşmerge ve Güvenlik güçlerini birleştirmeli. Bununla birlikte mutlaka yolsuzluğun önünü almalıdır. Başbakanlığı süresince halkı rahatlatacak reformlar gerçekleştirmelidir. Ve en önemlisi adaletin eşitlenebilmesi için yargı bağımsızlığını sağlaması gerekir. Bunlar başarılı olmanın en temel adımlarıdırlar. Ama yine özellikle altını vurgulayarak belirtiyorum, Peşmerge ve güvenlik güçlerinin kesinlikle grupların değil, Kürdistan Hükümetinin denetiminde olması gerekiyor. Bunun için gereken adımların mutlaka atılması gerekiyor. Beklentim Mesrur Barzani'nin başarılı olması yönünde ve inşallah başarılı olacaktır. Önümüzde ki dönemlerde izleyip göreceğiz." “Ulusal birlik hükümeti oluşturabilmeli” Kürt siyasetçi: Mihemed Emin Penciweni: “Mesrur Barzani bilgili ve tecrübeli birisi. Hayatının bir kısmını Avrupa ve Amerika'da geçirdi. Eğitimli ve donanımlı bir siyasetçi. Bildiğim kadarıyla da Sayın Mesrur Barzani çok disiplinli birisi. Ümit ediyorum ki Mesrur Barzani demokratik ve medeni bir ruhla Kürdistan Bölge Hükümeti’nin Başbakanlığını yürütecektir. Ve yine ümit ediyorum ki mücadeleci ruhuyla, Kürdistan'daki bütün partileri, hareketleri ve Kürdistan'da yaşayan bütün bileşenleri yeni hükümet çalışmalarına katmayı başaracaktır. Bu şekilde Kürdistan Bölgesi'nin Mesrur Barzani öncülüğünde kurulacak yeni hükümetinin, 'ulusal birlik hükümeti' olmasını temenni ediyorum. Eğer 'ulusal birlik hükümeti' olursa ve demokratik bir ruhla, demokratik bir yaşam felsefesiyle idare edilirse, inanıyorum ki Kürdistan halkına en büyük hizmetleri yapacaklardır. Bu tarzla Kürdistan'da yenilikçi adımlar atabilirler. Ayrıca eminim ki yeni kurulacak Kürdistan Hükümeti kabinesinin Başkanı Sayın Mesrur Barzani kendisinden önceki hükümetlerin tecrübelerinden de faydalanarak, demokratik ve ulusal ruhla yeni hükümetin idaresini geliştirerek, halka daha fazla hizmet sunacak, hükümet dairelerinde var olan problemleri – yolsuzluk, şehirlerarası çifte standart, ayrımcılık vs.- hallederek ortadan kaldıracaktır. Bu şekilde Kürdistan'ın bir ucundan, diğer ucuna yönetim adaletinde eşit olacaktır.” Güney Kürdistan’ın Çevresinde olan ülkeler, Kürdistan B ölgesi hükümetinin siyasi, ekonomik, ticaret, sanayi, zanaat ve ziraat konularında gelişmesini istemiyor “Kürdistan Bölgesinin içinde bulunduğu siyasi süreç tehlikeli bir dönemin içerisinde yer almakta. Güney Kürdistan'ın çevresinde bulunan devletler Kürdistan devletinin ya da Kürdistan Bölgesi hükümetinin siyasi, ekonomik, ticaret, sanayi, zanaat ve ziraat konularında gelişmesini istemiyor. Mesrur Barzani ve yeni kabinesi bunun farkında olarak, bilimsel ve mantıklı bir programla Kürdistan'da belirttiğim bütün bu konularda gelişmeler yaratabilmelidirler. Özellikle Kürdistan Bölgesinin acilen üretim alanları yaratma gibi bir zorunluluğu bulunmaktadır. Bunun için de, Kürdistan Bölgesinde yaşayan gençlere çalışma ve üretim imkanları yaratabilmek için fabrikalar kurulmalıdır. Şu an gençlerimizin yaklaşık % 60'ı işsiz durumdalar. Kanaatimce yeni hükümetin birincil görevi bu işsiz gençlerimize iş sahaları kurarak üretime katkı sunmalarını sağlayacak bir program geliştirmesi gereklidir. Bunlar gerçekleşirse, yeni hükümetin Kürt halkına, Güney Kürdistan'a hizmet ettiğine şahitlik ederiz.” Harabe konumunda olan köylerin mutlak anlamda yeniden inşa edilmesi Ve yine vurgulamak istiyorum ki, Kürdistan'da ki bütün şehir ve köylere aynı gözle bakılmalıdır. Şimdiye kadar kurulmamış ve harabe konumunda olan köylerin mutlaka yeniden inşa edilmesi, buna bağlı olarak köy sakinlerinin köylerine geri dönmesini sağlayacak çalışmaların yürütülmesi gereklidir. Bütün doğal hizmetlerin, su, elektrik, cadde, okul, hastane vs. her tarafa ulaştırılması bir zorunluluktur. Zaten bu çalışmalar yeni hükümetin en temel görevleri ve sorumluluklarıdır. Sayın Mesrur Barzani'nin kuracağı hükümet kabinesi, şayet bu önümüzdeki 4 yıl içerisinde bu görev ve sorumluluklarını yerine getirebilirse, o zaman Kürt halkı da bu hükümeti destekler ve o zaman bizde gönül rahatlığıyla her yerde, Güney Kürdistan'da özerk bir yönetimimiz var ve bu hükümetimiz halkımıza hizmet eden, halkımız tarafından sevilen, destek gören bir hükümettir diyebiliriz. Yeni kurulacak kabinenin çalışma prensipleri hazırlanırken, en başından itibaren sürecin içerisinde yer almayı bekliyoruz.” “Birlik ruhuyla bütün Kürdistan halklarını kucaklayabilmelidir” Değişim Hareketi – Goran - Ulusal Meclis ve Erbil Ofisi sorumlusu Hemin Şexani: “Goran olarak, Bölgemizde yaşanan problemler ya da daha önceki hükümetlere yönelik yaptığımız eleştirilerimiz oldu. Fakat unutulmamalıdır ki biz sistem ve yönetim şekillerini eleştirdik. Şahıslar asla eleştirilerimizin hedefi değildirler. Bizim için hiçbir zaman şahıslar esas olmadılar. Kim iktidardır ya da kim yönetiyor, bizim için bu asla esas olmadı. Bizim için önemli olan yeni kurulacak hükümet kabinesindeki Kürdistan Demokrat Partisi (PDK) ile bu yönlü anlaşmalarımız bulunmakta. Goran olarak geçen bu süreç içerisinde yaptığımız anlaşmalara bağlı kalarak, bizden beklenen görevlerimizi yerine getirdik ve yeni kurulacak hükümetin, kurulma aşamasında gerekli bütün destekleri sunduk. Yeni kurulacak kabinenin çalışma prensipleri hazırlanırken, en başından itibaren sürecin içerisinde yer almayı bekliyoruz. Buna bağlı olarak, yeni hükümet kabinesini kurmakla görevlendirilmiş olan Sayın Mesrur Barzani, yeni kabinenin çalışma prensiplerini hazırlarken geçmişte ortaya çıkan eleştirileri dikkate alarak bu çalışma programını esas alırsa, eminim ki halkımıza daha büyük hizmetler ve katkılar sağlayacaktır. Bu durum Goran Hareketi olarak, bizim için en önemli husustur. Yeni kurulacak hükümete dair, Sayın Mesrur Barzani'den talebimiz bu yeni hükümeti, Kürt halkının çıkarları doğrultusunda ve halkın hizmetine, din ve etnik ayrımı yapmaksızın koymasıdır. Sayın Mesrur Barzani öyle bir çalışma tarzını esas almalıdır ki, sadece PDK'ye değil bütün Kürdistan'a hizmet edebilmelidir. Yani Sayın Mesut Barzani hizmetleriyle herkes tarafından beğeni toplayan ve bütün Kürdistan'a mal olacak çalışmalara imza atan birisi olmalıdır diye düşünüyorum. Başbakanlık yapacağı 4 yıl boyunca bütün Kürdistan halkına, ayrım gözetmeksizin hizmet eden bir siyasetçi profili çizmelidir. Bizim için esas ve en değerli olan şey Sayın Mesrur Barzani'nin birlik yaratacak bir çalışma tarzıyla bütün Kürdistan halkını kucaklayabilmesidir." “Kürdistan Bölgesi’nin sermaye gücünün daha da ileriye gideceğini umuyoruz” Kürdistan Emekçiler Partisi Genel Sekreteri Belîn Abdullah: “Sayın Mesrur Barzani deneyimli bir şahsiyet. Kürdistan Siyasi mücadele sürecine uzun yıllarını vermiş birisi. Bölgede yaşanan bütün gelişmelerden haberdar bir siyasetçi. Geçmiş dönemlerde birincil derecede kendi sorumluluk alanı olduğu için, büyük bir başarı ile Kürdistan Bölgesi’nin istikrarlı, huzurlu ve güvenlikli bir bölge olmasında emek ve çaba sarf etti. Bu geçmiş tecrübe ve hizmetlerine de bakarak Sayın Mesrur Barzani'nin, bütün taraflarında desteği ve yeni kuracağı hükümet kabinesi ile Kürdistan Bölgesi ve halkına büyük hizmetler yapacağını umuyoruz. Öncelikli olarak, geçmiş süreçlerde yaşanan yanlış ve hatalı durumları hızlı bir şekilde çözüme kavuşturacağını temenni ediyoruz. Oluşturacağı yeni çalışma programlarıyla Kürdistan Bölgesinin ekonomisini daha da ileriye götürmesini bekliyoruz. Bütün yaşamsal alanlarda yeni geliştirici adımlar atılması gerektiğine inanıyoruz. Kürdistan Bölgesi’nde yaşayan halkımızın da Sayın Mesrur Barzani'den bu yönlü beklentilerinin olduğunu biliyoruz. Kürt halkı da önümüzdeki 4 yıllık süreçte Sayın Mesrur Barzani'nin, Kürdistan Bölgesi’nde büyük başarılara imza atacağı konusunda umutlu. Parti olarak biz de, önümüzdeki süreçlere ilişkin öneri ve taleplerimizin yazılı olduğu bir projeyi Sayın Mesrur Barzani'nin kuracağı hükümet kabinesine sunacağız. Projemizde Kürdistan Bölgesi’nde ihtiyaç duyulan konularla alakalı teklif ve taleplerimiz, reformlar, hizmetler vs. kısaca içerisinde bütün konular olacak. Yine bu sunacağımız proje teklifimizde, Peşmerge Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, İmar Bakanlığı vs. bakanlıklarla alakalı öneri ve taleplerimiz olacak. Yeni hükümet kabinesinin Sayın Mesrur Barzani başkanlığında ekonomik anlamda da Kürdistan Bölgesi’nde büyük başarılara imza atacağını öngörüyoruz. Kürdistan Bölgesinde yaşayan vatandaşlarımız için daha fazla iş ve üretim sahalarının yaratılacağı beklentisi içerisinde olacağız. Yine Kürdistan Bölgesi’nin sermaye gücünün daha da ileriye gideceğini umuyoruz. Kısaca bütün bu konulara ilişkin hazırladığımız projemizi, Sayın Mesrur Barzani'nin kuracağı hükümet kabinesine sunacağız." “Yeni hükümet bir an önce kurulmalıdır” Komünist Partisi Başkanı Dr. Kawa : “Biz Kürdistan Komünist Partisi olarak, sol demokrat karakterli muhalefet partisi olarak biliniyoruz. Ama şu anda ulaştığımız düzey hükümetlerle birlikte hareket edebilme durumudur. Ve bu çerçevede yeni kurulacak hükümetin icraatlarını takip edeceğiz. Yeni hükümette yer almıyoruz. Kürdistan Parlamentosu’nda kendi partimizin temsilini yapan milletvekilimiz var. Demokratik ve medeni yöntemlerle ve yine buna bağlı olarak hazırladığımız projeler çerçevesinde, yeni kurulacak hükümetle ilişkiler kuracağız. Özellikle en büyük beklentimiz, bir an önce Kürdistan Bölgesi’nin yeni hükümetinin kurulması ve yeni kurulacak bu hükümetin, hızlı bir şekilde halkımızın talepleri ve istemleri doğrultusunda hizmet çalışmalarına başlamasıdır. Yeni hükümet kabinesi, çalışmalarında nasıl bir denge oluşturacak ve nasıl bir çalışma tarzını esas alacak, bizde bunu gördükten sonra bu dengeye göre durumumuzu belirleyeceğiz.” “Mesrur Barzani tarihsel tecrübeye sahip bir siyasetçi” İslami Birlik Partisi’nin kurucularından Dindar Doski: “Öncelikle Sayın Mesrur Barzani’ye başarı dileklerimi sunmak istiyorum. Üstleneceği görevde başarılı olacağına inanıyorum. Kuşkusuz Sayın Mesrur Barzani tarihsek bir tecrübeye sahip. IŞİD’le mücadelede yürüttüğü savaş ve güvenlik çalışmalarında çok başarılı oldu. Kürdistan Demokrat partisi içerisinde belirgin bir yeri bulunmakta. Aydın ve bilinçli bir şahsiyet. Zaten Başkan Mesud Barzani'nin oğlu ve bunun yanı sıra uzun bir mücadele tarihi olan Barzani ailesinin önemli bir ferdi. Bütün bunlar Sayın Mesrur Barzani'ye karşı, saygı duyulması gereken faktörler oluyor. Sayın Mesrur Barzani'nin hükümet çalışmalarında başarılı olması için herkesin gerekli desteği vermesi gerektiği kanaatindeyim. Kuşkusuz kurulacak hükümet, yeni bir hükümet olacak. Bu nedenle de Bütün Kürdistan halkına yeni bazı hizmetler sunmayı esas almak zorunda. Kürdistan Bölgesini özellikle ekonomik boyutuyla daha da kalkındırarak, gençler için daha iyi iş ve çalışma imkanları sağlanmalı. Bununla birlikte Kürdistan Bölgesinin Dünya ve komşu ülkelerle ilişkilerini daha üst ve daha sağlam boyutlara taşımaları gerekiyor, bu yeni hükümetin. Bunun yanı sıra Kürdistan Bölgesi ile Bağdat Merkezi hükümet ilişkilerini de üst seviyeye taşıyarak var olan sorunları, özellikle 140. Madde’yi bir an önce yürürlüğe sokmaları gerekli diye düşünüyorum. Yeni kurulacak hükümet bunlara önem verirse başarılı olacaktır. Bildiğiniz gibi Sayın Mesrur Barzani'nin kuracağı yeni hükümete, Kürdistan Bölgesinde faaliyet gösteren 3 büyük parti aralarında yaptıkları ortak anlaşmalarla destek veriyor. Hem Kürdistan Demokrat Partisi (PDK), hem Kürdistan Yurtseverler Birliği (YNK) ve hem de Değişim Hareketi (Goran) Sayın Mesrur Barzani'nin kuracağı bu yeni hükümet kabinesinde destek veriyor ve içinde yer alıyorlar. Böylesi bir katılım elbette ki yeni kurulacak hükümet için artı bir güç oluşturuyor ve bu şekilde Kürdistan halkına hizmet etme konusunda daha büyük avantajlar yaratıyor. Bu nedenle de bütün bu olumlu faktörlerden dolayı, bireysel olarak yeni hükümetin ve başbakanlık görevini üstlenecek olan Sayın Mesrur Barzani'nin yeni süreçteki çalışmalarda başarılı olacağı kanaatindeyim. Bahsettiğim 3 büyük parti arasında yapılan anlaşmalarında yeni kurulacak hükümet çalışmalarına pozitif anlamda yansımalarını göstereceğini ve Kürdistan Bölgesinde var olan sorunların çözülmesinde olumlu zeminler yaratacağına inanıyorum. Ayrıca sadece bu ittifakların sorunların çözülmesi değil, bunların yanı sıra Kürdistan Bölgesinin daha güçlü seviyelere taşınmasında da güçlü zeminlere yol açacağına da tanık olacağımızı belirtebilirim. Zaten uzun bir süredir Kürdistan halkı, umutla bu yeni hükümetin kurulmasını beklemekte. Ve Kürdistan halkının böylesine güçlü oluşan bir hükümete bütün gücüyle destek vereceği de aşikardır. Bende şahsım adına Sayın Mesrur Barzani başkanlığında kurulacak bu yeni hükümete şimdiden başarı dileklerimi sunuyor ve güvenimi belirtmek istiyorum. Bu yeni hükümetin bütün alanlarda başarılara imza atacağına güveniyorum."
Comments